یک ‌جمله‌ ای جبری

آخرین ویرایش: 11 بهمن 1402
دسته‌بندی: عبارات جبری
امتیاز:

تعریف یک ‌جمله‌ ای جبری

هر عبارت را که به صورت حاصل ضرب یک عدد حقیقی در توان‌های صحیح و نامنفی یک یا چند متغیر باشد، تک جمله‌ ای یا یک جمله‌ ای می‌نامیم.

توجه داشته باشید یک عدد نیز به تنهایی یک جمله محسوب می‌شود.

عبارت های زیر همگی یک جمله‌ ای هستند :

7

3

23

x

πx2

5x10

15xy

3ab2

5y2z3

a3x2z  

25a3y2x4

7ab2y2

عبارات زیر یک جمله‌ ای نیستند:

1x

3x

2x

x

2x2+2x

y3

1+x

2x2+y

     xy

3x3y1

x4y2z

2+xx2+1

تمرین

كدام‌يک از عبارات زير يک جمله ای هستند؟

4xyz

يک جمله ای نيست.

5x2y2+1

يک جمله ای نيست.

15x2×3x

يک جمله ای است.

13

يک جمله ای است.

نکته

1- حاصل ضرب عامل‌های عددی و معلوم را ضریب عددی آن جمله می‌گویند.

2- مجموع توان‌های متغیرهای آن را درجه یک‌جمله‌ای می‌گویند.

3- درجه جمله نسبت به یک متغیر برابر است با توان این متغیر در آن جمله و درجه جمله نسبت به متغیری که در یک‌ جمله‌ای نیست صفر است. 

تمرین

در عبارت ‌های زیر تعیین کنید کدام عبارت، یک جمله ‌ای است و ضریب عددی آن و درجه‌ آن را نسبت به هر کدام از متغیرهایش تعیین کنید.

5x2y3z

عبارت فوق، یک جمله ‌ای است.


ضریب عددی این یک جمله ای 5 است.


این یک جمله نسبت به x از درجه 2 است، نسبت به y از درجه 3 است، نسبت به z از درجه 1 است و نسبت به سایر حروف از درجه صفر است.


هم‌چنین درجه این یک جمله ای نسبت به همه حروف برابر است با:

2+3+1=6

4x2y

عبارت فوق، یک جمله ‌ای است. 


ضریب عددی این یک جمله ای 4 است.


این یک جمله نسبت به x از درجه 2 است، نسبت به y از درجه 1 است.

5y1x

5y1x=5xy


عبارت فوق، یک جمله ‌ای نیست. 


ضریب عددی 5 است.


این عبارت نسبت به x از درجه 1 است، نسبت به y از درجه -1 است.

22xy

عبارت فوق، یک جمله ‌ای است. 


ضریب عددی این یک جمله ای 22 است.


این یک جمله نسبت به x از درجه 1 است، نسبت به y از درجه 1 است.

ab

عبارت فوق، یک جمله ‌ای نیست. 


ضریب عددی 1 است.


این عبارت نسبت به x از درجه 0 است، نسبت به y از درجه 0 است.

abx

abx=abx1


عبارت فوق، یک جمله ‌ای نیست. 


ضریب عددی 1 است.


این عبارت نسبت به x از درجه -1 است، نسبت به y از درجه 0 است.

4ab2

عبارت فوق یک جمله‌ ای است.


ضریب عددی 4 است.


درجه نسبت به متغیر a عدد 1 است.


درجه نسبت به متغیر b عدد 2 است.

2xyz

2xyz=2xy1z1


عبارت فوق یک جمله‌ ای نیست.


ضریب عددی 2 است.


درجه نسبت به متغیر x عدد 1 است.


درجه نسبت به متغیرهای z,y عدد -1 است.

4x2ay

4x2ay=4x2ay12


عبارت فوق یک جمله‌ ای نیست.


ضریب عددی 4 است.


درجه نسبت به متغیر x عدد 2 است.


درجه نسبت به متغیر a عدد 1 است.


درجه نسبت به متغیر y عدد 12 است.

نکته

برای پیدا کردن درجه عبارت جبری گویا، مانند شکل زیر داریم: 

عبارات جبری - پیمان گردلو

تمرین

جدول زیر را در نظر بگیرید.

جدول فوق را کامل کنید.

دریافت مثال

خرید پاسخ‌ها

یک ‌جمله‌ای جبری

1,300تومان
خرید فایل PDF مثال ها و جواب ها

برای ارسال نظر وارد سایت شوید