تفاضل دو مجموعه

آخرین ویرایش: 18 بهمن 1403
دسته‌بندی: مجموعه در ریاضی
امتیاز:

تعریف تفاضل دو مجموعه

اگر A و B دو مجموعه دل‌خواه باشند، تفاضل A-B به‌صورت زیر تعریف می‌شود:

AB=xxAxBx  ,  xABxAxB

A-B مجموعه‌ای است که عضوهای آن متعلق به مجموعه A است ولی متعلق به B نیست.

همان‌طور که از نمودارِ ون مشاهده می‌کنید:

AB=AAB

تمرین

تفاضل مجموع‌های زیر را به‌دست آورید.

a,bb

a,bb=a

x,y,za,b

x,y,za,b=x,y,z

bb

bb=

a,c,d,f,qa,f,t,w,z

a,c,d,f,qa,f,t,w,z=c,d,q

a,f,t,w,za,c,d,f,q

a,f,t,w,za,c,d,f,q=t,w,z

a,c,d,f,q1,4,7

a,c,d,f,q1,4,7=a,c,d,f,q=A

تمرین

اگر داشته باشیم:

A=1,2,3,4,5

B=3,4,5,6

حاصل عبارات زیر را به‌دست آورید.

AB

AB=1,2,3,4,53,4,5,6=1,2

BA

BA=3,4,5,61,2,3,4,5=6

ABAB

ABAB=1,2,3,4,5,63,4,5=1,2,6

ABBAAB

ABBAAB


=1,263,4,5

=1,2,63,4,5

=1,2,3,4,5,6

تمرین

نمودارهای داده شده در شکل زیر را به زبان مجموعه بنویسید.

تفاضل دو مجموعه - پیمان گردلو

AB=A

تفاضل دو مجموعه - پیمان گردلو

AB=B

تفاضل دو مجموعه - پیمان گردلو

BA

تمرین

مجموعه‌های داده شده را با هاشور زدن مشخص کنید.

A-B

ABBA

ABA

تمرین

مجموعه‌های زیر را تفسیر کنید.

ZN=...,2,1,0,1,2,...1,2,3,...=0,1,2,3,...

ZN مجموعه عددی است شامل همه‌ عضوهایی که عضو مجموعه Z هستند ولی عضو مجموعه N نیستند.

NZ=1,2,3,......,2,1,0,1,2,...=   

N-Z مجموعه عددی است شامل همه‌ عضوهایی که عضو مجموعه N هستند ولی عضو مجموعه Z نیستند.

WN=0,1,2,3,...1,2,3,...=0

W-N مجموعه عددی است شامل همه‌ عضوهایی که عضو مجموعه W (مجموعه حسابی) هستند ولی عضو مجموعه N نیستند.

قضایای تفاضل دو مجموعه

قضیه

AB=AB'AB=AABAB=B'A'

اثبات

x  ,   xABxAxBxAxB'xAB'AB=AB'

AAB=AAB'=AA'B'=AB'=AB

B'A'=B'A''=B'A=AB'=AB

قضیه

ABABAB

اثبات

به اثبات ABA می‌پردازیم:

xABxAxB

با توجه به قانون حذف عاطف، داریم: 

xA


به اثبات BAB می‌پردازیم:

xBAxBxA

با توجه به قانون حذف عاطف، داریم: 

xB

قضیه

ABA=AABB=

اثبات

ABAABA=A

ABB=AB'B=AB'B=A=

قضیه

ABB=ABABBAAB=AB

اثبات

ABB=AB'B=ABB'B=ABM=AB

ABABBA=AB'ABBA

=AB'BBA=AMBA

=ABA=ABA'=AB

قضیه

AA=A=A=A'=MAA=

اثبات

AA=AA'=A=A'=AM=A='=M=

MA=MA'=A'A=A'=

قضیه

ABAB=

اثبات

ABAB=AAB=AAB=AA=

AB=AB'=BAB'=BAB=BAB

نتیجه:

ABAB=AAB=BAB=

قضیه

A و B دو مجموعه جدا از هم هستند:

AB=AB=AAB=BA=A

اثبات

فرض کنید AB=، آنگاه: 

AB=AAB=A=A

فرض کنید AB=A، آنگاه: 

AB=ABABA=BA

A و B دو مجموعه جدا از هم هستند:

AB=

قضیه

اشتراک روی تفاصل از چپ توزیع پذیراست:

ABC=ABAC

اثبات

ABAC=ABAC'=ABA'C'

=ABA'ABC'=ABC'

=ABC'=ABC'=ABC

قضیه

تفاضل از راست بر اشتراک و اجتماع توزیع پذیر است:

ABC=ACBCABC=ACBC

اثبات

ACBC=AC'BC'=ABC'=ABC

ACBC=AC'BC'=ABC'=ABC

نکته

حالت تعمیم یافته قضیه فوق:

A1A2AnC=A1CA2CAnC   ,   i=1nAiC=i=1nAiC

A1A2...AnC=A1CA2C...AnC  ,  i=1nAiC=i=1nAiC

قضیه

ABC=ABACABC=ABAC

اثبات

ABC=ABC'=AB'C'=AB'AC'=ABAC

ABC=ABC'=AB'C'=AB'AC'=ABAC

نکته

حالت تعمیم یافته قضیه فوق:

AB1B2Bn=AB1AB2ABn  ,  Ai=1nBi=i=1nABi

AB1B2Bn=AB1AB2ABn  ,  Ai=1nBi=i=1nABi

قضیه

تفاضل از سمت راست بر خودش توزیع پذیر است:

ABC=ACBC

اثبات

ACBC=AC'BC'=AC'BC''=AC'B'C

=AC'B'C=AC'B'

=AB'C'=ABC'=ABC

قضیه

ABABA=B

اثبات

ABA=ABA'=AB=B

قضیه

ABC=ACB

اثبات

ABC=AB'C=ACB'=ACB

قضیه

BAB=AB

اثبات

BAB=BAB'=BA=AB

تمرین

درستی تساوی های زير را ثابت كنيد:

ABA'BAB'A'=A

ABA'BAB'A'


=ABA''BAB''A''


=ABABABA


=ABABMABA


=ABBMAA=ABMA=ABA=A

AB'AC'=ABC'

AB'AC'=AB''AC''=A'BA'C


=A'BC=ABC''=ABC'

ABC=ABC

ABC=AB'C'=AB'C'


=ABC'=ABC

ABCADB=ABCD

ABCADB=ABC'ADB'=ABC'DB'

=AB'C'DB'=AB'C'D=AB'C'D

=ABCD''=ABCD'=ABCD

BAAB'B'A'B'A']=BA

BAAB'B'A'B'A']


=ABB'B'A'B'A'


=AB'A'B'A'=AB'A'BA'


=AA'B'BA=BA=BA

AAB=AB

AAB=AAB'=AA'B'

=AA'AB'=AB'=AB'=AB

ABBC=ABC

ABBC=ABBC'=ABB'C'

=ABB'C'=AB'C'=ABC'=ABC

ABC=ABC

ABC=ABC'=AB'C'

=AB'C'=ABC'=ABC

ABCD=ACBD

ABCD=AB'CD'=ACB'D'

=ACBD'=ACBD

ABBC=AB'C

ABBC=ABBC'=ABB'C'

=ABB'C'=ABB'BC'=ABC'

=ABC'=ABC'=AB'C'=AB'C

ABAB=ABBA

ABAB=ABAB'=ABA'B'=ABA'ABB'

=AA'BA'AB'BB'


=BA'AB'=BA'AB'=AB'BA'=ABBA

تمرین

در صورتی كه A,B دو مجموعه دل‌خواه باشند، ‌هر يک از موارد زير را ثابت يا رد كنيد.

PAB=PAPB

برقرار نيست، فرض کنیم:

if   A=0,1pA=0,1,0,1,if  B=0,2pB=0,2,0,2,


pApB=0,1,2,0,1,0,2,


AB=0,1,2


pAB=0,1,2,0,1,0,2,1,20,1,2,


PABpAPB

PAB=PAPB

برقرار است. فرض کنیم:

if   A=0,1pA=0,1,0,1,if  A=0,2pB=0,2,0,2,


pApB=0,

AB=0pAB=0,

pApB=pAB

دریافت مثال

تست‌های این مبحث

تست شماره 1

کنکور ریاضی 1401

اگر A,B دو مجموعه ناتهی از مجموعه مرجع U باشند، مجموعه A'BABAB با کدام مجموعه برابر است؟

  1. AB'
  2. B-A
  3. B
مشاهده پاسخ تست بستن

تست شماره 2

اگر U مجموعه مرجع و داشته باشیم:

AABBAB=B

آن‌گاه متمم مجموعه A-B برابر با کدام مجموعه است؟

  1. A
  2. B
  3. U
مشاهده پاسخ تست بستن

تست شماره 3

مجموعه زیر با کدام مجموعه برابر است؟

AAB'BAB'

  1. A
  2. B
  3. A'
  4. B'
مشاهده پاسخ تستبستن

تست شماره 4

متمم مجموعه زیر کدام گزینه است؟

AABAB'

  1. A
  2. B
  3. ϕ
  4. B'
مشاهده پاسخ تستبستن

تست شماره 5

اگر U=1,2,3,,9 مجموعه مرجع باشد و داشته باشیم:

A=1,3,5,9B=2,3,5,8C2,5,7,8

مجموعه A'B'C' کدام است؟

  1. 1,3,9
  2. 7
  3. 1,4,9
  4. 2,4,8
مشاهده پاسخ تستبستن

تست شماره 6

اگر  0,+ مجموعه مرجع باشد و داشته باشیم:

A=3,4B=2,+

مجموعه A'B' کدام است؟

  1. 2,3
  2. 2,34,+
  3. 2,34,+
  4. 3,4
مشاهده پاسخ تستبستن

تست شماره 7

اگر U مجموعه مرجع و A زیر مجموعه دل‌خواهی از آن باشد، کدام یک درست نیست؟

  1. AA'=U
  2. AA'=ϕ
  3. AA'=A
  4. A'A=A
مشاهده پاسخ تستبستن

خرید پاسخ‌ها

تفاضل دو مجموعه

5,000تومان
خرید فایل PDF مثال ها و جواب ها

برای ارسال نظر وارد سایت شوید